ازدواج موقت، ازدواجی است که با خواندن صیغه محرمیت زن و مرد به یکدیگر محرم می‌شوند. دو رکن اساسی ازدواج موقت شامل تعیین مدت زمان ازدواج و تعیین مهریه است. بر طبق ماده 1076 قانون مدنی، مدت ازدواج موقت باید مشخص شود. اگر مدت این عقد مشخص نشود، به معنای عقد ازدواج دائم است. ازدواج موقت دارای شرایطی است. در صورتی که این شرایط بر طبق قانون رعایت نشود، دارای آثار و احکام خاصی است.
ازدواج موقت چیست؟
ازدواج موقت، نوعی ازدواج است که در عرف به آن صیغه گفته میشود. تعیین مدت ازدواج موقت و مشخص‌کردن مهریه از شرایط اصلی صحت عقد ازدواج موقت است. اتمام عقد ازدواج موقت، پایان مدت تعیین‌شده در صیغه محرمیت است.
ویژگی ازدواج موقت
ازدواج یا صیغه موقت برای صحت باید دارای ویژگی‌هایی باشد. این ویژگی‌ها شامل تعیین مدت و تعیین مهریه در زمان عقد موقت است. در ماده 1076 قانون مدنی بیان شده است که مدت صیغه محرمیت باید مشخص شود. اگر این مدت مشخص نشود و نتوان موقت‌بودن عقد ازدواج را اثبات نمود، عقد ازدواج دائم است. همچنین در عقد موقت ازدواج باید مهریه تعیین شود. در صورتی که مهریه تعیین نشود، ازدواج موقت صحیح نیست. تعیین مدت ازدواج موقت و تعیین مهریه از ویژگی‌های اصلی ازدواج‌موقت است. ویژگی‌های خاص ازدواج موقت شامل موارد ذیل است:
- ارث نبردن زوجین از یکدیگر
- عدم تعلق نفقه به زوجه، مگر اینکه پرداخت نفقه شرط شده باشد.
- نیاز به صدور گواهی عدم امکان سازش در جدایی نیست.
سوالات خود را در این رابطه از وکیل مهریه بپرسید.
شرایط صیغه موقت برای دختر مجرد
بر طبق قانون شرط اصلی برای ازدواج موقت دختر باکره، رضایت پدر یا جد پدری وی است. همچنین برای ازدواج موقت دختر باکره باید مدت زمان عقد ازدواج و میزان مهریه تعیین شود. شرط رضایت پدر یا جد پدری در ازدواج دختر باکره در عقد موقت یا دائم یکسان است.
شرایط صیغه موقت در دفترخانه
در جامعه صیغه موقت در دفترخانه ثبت نمی‌شود. اما در بعضی موارد صیغه موقت در دفترخانه ثبت میشود. در این حالت صیغه‌نامه به زوجین ارائه میشود. برای ثبت ازدواج موقت در دفترخانه طرفین باید یک قطعه عکس و شناسنامه را به محضر ارائه کنند. برای ثبت ازدواج موقت در دفترخانه باید زوجین آزمایش ازدواج انجام دهند و 3 نفر شاهد در زمان عقد موقت در محضر حضور داشته باشند. همچنین گزارشی از عقد موقت ازدواج به ثبت احوال فرستاده شود.
در چه مواردی باید صیغه موقت را ثبت کرد؟
بر طبق قانون ثبت ازدواج موقت الزامی نیست. همچنین برای عدم‌ثبت آن ضمانت اجرایی تعیین نشده است. اما در قانون حمایت خانواده ماده 21 موارد ثبت عقد موقت بیان شده است:
- در صورتی که در مدت عقد موقت، زن باردار شود.
- در صورتی که در عقد موقت، ثبت عقد شرط شده باشد.
- در صورتی که بعد از عقد موقت، طرفین برای ثبت عقد با یکدیگر توافق کنند.
وضعیت مهریه در ازدواج موقت
یکی از ارکان اصلی ازدواج موقت، تعیین مهریه است. در صورتیکه میزان مهریه در این نوع عقد مشخص نشود، عقد ازدواج باطل است. حکم مهریه در عقد موقت با ازدواج دائم یکسان است. اما در بعضی موارد تفاوت دارند.
برطبق قانون مدنی، مالی که برای مهریه مشخص میشود باید ارزش مالی داشته باشد. تعیین میزان و نوع مهریه با توافق طرفین انجام میشود. دلیل اصلی اینکه قانون تاکید به تعیین مهریه در عقد موقت ازدواج دارد، این است که ازدواج موقت ثبت نمی‌شود.
در نتیجه با مشخص کردن مهریه حقوق زن تامین میشود. بر طبق ماده 1096 قانون مدنی، مهریه زن حتی با فوت زن باقی است، حتی اگر نزدیکی صورت نگرفته باشد. اما در ازدواج دائم در صورتی که مهریه مشخص نشود، بعد از عقد ازدواج دائم نیز می‌توان میزان مهریه را مشخص نمود. همچنین اگر در عقد ازدواج دائم مهریه تعیین نشود، به زوجه مهر‌المثل و مهر‌المتعه تعلق می‌گیرد. اما عدم تعیین مهریه در ازدواج موقت باعث بطلان عقد موقت است.
موارد فسخ ازدواج موقت
در عقد ازدواج دائم، عقد با طلاق، فسخ نکاح و فوت طرفین از بین می‌رود. اما در عقد موقت ازدواج، طلاق و فسخ نکاح نیست. اما بذل مدت وجود دارد. بر طبق قانون در ازدواج دائم حق طلاق با مرد است. در عقد موقت حق بذل مدت با مرد است. در این نوع عقد ازدواج، حق بذل مدت با مرد است که این مدت را ببخشد یا نبخشد.
آیه و متن صیغه موقت
برای ازدواج موقت طرفین باید صیغه محرمیت را بخوانند تا عقد ازدواج موقت صورت گیرد. 4 روش برای خواندن متن صیغه موقت و ازدواج موقت وجود دارد که شامل موارد ذیل است:
خواندن صیغه موقت توسط شخص ثالث
در این حالت طرفین با دادن وکالت به شخص ثالث در دفترخانه عقد ازدواج، صیغه محرمیت را می‌خواند. متن صیغه محرمیت در این حالت این است. وکالت از طرف زن: زَوَّجتُ مُوکِّلَتی (نام زن) مُوَکَّلی (نام مرد) فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ عَلَی المَهر المَعلُوم وکالت از طرف مرد:قَبِلتُ التَّزویجَ لِمُوَکِّلی (نام مرد) معنی صیغه: موکل خودم( نام زن) را در مدت مشخص با مهریه مشخص به ازدواج ( نام مرد) در می‌آورم. مرد می‌گوید: این ازدواج را قبول کردم.
صیغه محرمیت توسط خود مرد و زن خوانده شود
در این حالت زن می‌گوید: زَوَّجتُکَ نَفسِی فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهرِالمَعلُوم. سپس مرد در جواب می‌گوید: قَبِلتُ التَّزویجَ. معنی صیغه: زن بیان می‌کند، تورا به زوجیت خود در مدت مشخص و با مهریه مشخص در‌آوردم. مرد می‌گوید، این زوجیت را قبول کردم.
صیغه محرمیت توسط مرد خوانده شود
در این حالت مرد از طرف زن وکالت برای خواندن صیغه محرمیت را می‌گیرد. -مرد بیان می‌کند، زَوَّجتُ مُوَکِّلَتِی (نام زن) نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم. سپس مرد می‌گوید: قَبِلتُ التَّزویج معنی صیغه: موکلم ( نام زن) را در مدت معلوم و با مهریه مشخص به ازدواج خود در‌آوردم. سپس زن بیان می‌کند، این ازدواج را قبول کردم.
خواندن صیغه محرمیت توسط زن
در این حالت مرد به زن وکالت برای خواندن صیغه عقد را می‌دهد. زن از طرف خود می‌گوید، زَوَّجتُک نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم. سپس مرد در جواب می‌گوید، قَبِلتُ التزویج لموکِّلی (نام مرد) معنی صیغه: زن می‌گوید، خودم را در مدت معلوم و مهریه مشخص به ازدواج تو در‌می‌آورم. سپس مرد می‌گوید، این ازدواج را از طرف موکلم قبول کردم.
وظایف مرد در صیغه موقت
وظایف مرد در ازدواج موقت با ازدواج دائم متفاوت است. در ازدواج موقت مرد موظف به تعیین مدت عقد و تعیین مهریه است. اما برای پرداخت نفقه زن بر طبق قانون وظیفه‌ای ندارد. یکی از وظایف مرد در ازدواج موقت این است که در صورتی که بر طبق قانون ثبت عقد موقت الزامی است، مرد موظف به انجام این تکلیف قانونی است.
با بهترین وکیل خانواده در تهران صحبت کنید:
