ممکن است افراد با مرگ طبیعی این دنیا را ترک نکنند و بر اثر برخی حوادث زندگی آنها به پایان برسد. با فوت برخی از افراد به بازماندگان دیه تعلق می‌گیرد، البته این قانون گذار است که با تشخیص نوع فوت، نوع دیه را مشخص و مقدار آن را تعیین می‌کند. برای تشخیص وراث ابتدا باید انحصار وراثت صورت بگیرد تا وراث مشخص شوند و با ارائه مدارک لازم، هویت خود را ثبت و درخواست پرداخت دیه را داشته باشند. بر اساس طبقه بندی‌های صورت گرفته، این پدر و مادر متوفی هستند که در وهله اول می‌توانند از دیه سهم داشته باشند، اما زمانی که متوفی همسر یا فرزند داشته باشد، میزان دقیق سهم پدر و مادر از دیه فرزند فوت شده، ممکن است تغییر کند. در ادامه به نکات مهم در خصوص تعیین میزان دیه فرزند فوت شده از زبان وکیل ارث بیشتر می‌پردازیم.
نحوه پرداخت دیه چگونه است؟
طبق قانون مجازات اسلامی، دیه مقدار مشخصی از مال است، در مقابل جنایاتی که غیر عمد صورت گرفته یا جنایات عمدی که منجر به قصاص نمی‌شود. میزان مبلغ دیه هر ساله توسط مراجع ذی‌ربط، مشخص می‌شود که اگر فرد در ماه‌های حرام فوت شده و دیه به او تعلق گرفته است، میزان دیه افزایش پیدا خواهد کرد. زمانی که فرزند خانواده فوت می‌کند پدر، مادر، فرزند و همسر او، اولیای دم هستند و دیه بین آنها، طبق قانون تقسیم خواهد شد. نکته قابل ذکر این است که تفاوتی در تقسیم دیه فرزند فوت شده دختر یا پسر وجود ندارد.
نحوه تقسیم دیه متوفی به چه صورت است؟
اگر فرزند یک خانواده فوت کرده باشد و برای فوت او، دادگاه دیه در نظر گرفته باشد، دیه نیز به عنوان یکی از اموال فرزند فوت شده، به عنوان ارث محسوب می‌شود و از این لحاظ پدر، مادر، همسر و فرزند متوفی می‌توانند نسبت به آنچه قانون برای آنها در نظر گرفته است، در میزان دیه سهیم باشند. در واقع می‌توان گفت تقسیم دیه بین وراث متوفی، مانند سایر اموال او خواهد بود. هر یک از افرادی که به عنوان وراث مشخص می‌شوند، سهم مشخصی از دیه را می‌توانند دریافت کنند.
تعیین وراث دیه فرزند
وراثی که از دیه فرزند می‌توانند سهم ببرند، در سه طبقه معرفی می‌شوند که هر طبقه، دو گروه از افراد درجه بندی شده‌اند که اگر طبقه اول وجود نداشته باشد، طبقه دوم و اگر طبقه دوم وجود نداشته باشد، سهم دیه به طبق سوم تعلق خواهد گرفت. همچنین در درجه بندی‌ها، اگر درجه اول وجود نداشته باشند، سهم دیه به درجه دوم تعلق می‌گیرد. برای یادآوری بیشتر طبقه بندی و درجه بندی‌ها به این صورت است:
- طبقه اول، درجه اول: پدر، مادر، فرزند
- طبقه اول، درجه دوم: نوه
- طبقه دوم، درجه اول: پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهر، برادر
- طبقه دوم، درجه دوم: برادرزاده، خواهرزاده، پدر و مادر پدربزرگ و مادربزرگ
- طبقه سوم، درجه اول: عمو، عمه، خاله، دایی
- طبقه سوم، درجه دوم: عموزاده، عمه زاده، دایی زاده، خاله زاده
بیشتر بخوانید : گرفتن مهریه با کمک وکیل مهریه
سهم پدر و مادر از دیه فرزند متأهل چقدر است؟
اگر فرزند خانواده متأهل است، سهم پدر و مادر از دیه فرزند متاهل به صورت‌های مختلف انجام می‌شود.
در واقع می‌توان گفت اگر فرزند فوت شده ازدواج کرده است، همسر دارد، فرزند دارد و پدر و مادر او نیز در قید حیات هستند به تمام این افراد دیه تعلق می‌گیرد. میزان دیه بین این افراد به این صورت تقسیم می‌شود که اگر همسر متوفی برای فرد متوفی فرزند آورده باشد، یک هشتم دیه به او تعلق می‌گیرد، مادر متوفی در صورتی که متوفی فرزند داشته باشد، یک ششم دیه را سهیم می‌شود، همچنین یک ششم دیه به پدر متوفی تعلق خواهد گرفت و در نهایت باقی مانده دیه، بین فرزندان تقسیم و طبق قانون پسر دو برابر دختر، سهم خواهد داشت.
در برخی از موارد ممکن است به هنگام فوت متوفی، همسر او باردار بوده است که در این صورت، پس از بررسی‌های لازم و تأیید، در مورد اینکه جنین مربوط به فرد فوت شده است، در صورتی که جنین به طور زنده متولد شود، به نوزاد تازه متولد شده نیز از دیه، سهم تعلق خواهد گرفت. حتی اگر نوزاد متولد شود و بعد از دقایقی نیز فوت کند، همچنان به نوزاد از دیه ارث خواهد رسید.
اگر فرزند فوت شده خانم است، ازدواج کرده و فرزند دارد، یک چهارم دیه به همسر او که آقا است تعلق می‌گیرد و در صورتی که فرزندی نداشته باشد، شوهر خانم می‌تواند یک دوم دیه را سهیم شود.
اگر فرزند فوت شده، آقا باشد و ازدواج کرده است، همسر او می‌تواند یک هشتم دیه را سهیم شود، البته در صورتی که فرزندی داشته باشند، در غیر این صورت، بدون فرزند سهم دیه همسر از شوهر یک چهارم خواهد بود.
اگر فرد متوفی ازدواج کرده باشد، اما فرزندی نداشته باشد، میزان سهم دیه همسر یک چهارم خواهد بود و سهم مادر متوفی نیز در صورتی که فرد متوفی فرزندی نداشته باشد، یک چهارم تعیین شده است و باقی مانده دیه به دلیل نبود فرزند، به پدر متوفی تعلق خواهد گرفت.
چنان چه فرزند فوت شده، ازدواج کرده باشد، دارای همسر باشد، همسر او در قید حیات باشد، اما فرزندی نداشته باشد و مادر او نیز سال‌ها قبل فوت شده باشد، از میزان دیه یک چهارم به همسر متوفی تعلق خواهد گرفت و سه چهارم دیه به پدر متوفی خواهد رسید.
فرزند فوت شده در صورتی که ازدواج کرده باشد و همسر قبل از فوت او از دنیا رفته باشد و فرزندی داشته باشد، پس از تقسیم دیه به پدر و مادر متوفی، به فرزند او نیز دیه تعلق خواهد گرفت.
سهم پدر و مادر از دیه فرزند متأهل چقدر است؟
در صورت مجرد بودن فرزند فوت شده، سهم پدر و مادر از دیه فرزند مجرد، تمام دیه خواهد بود. مبلغ کامل دیه به پدر و مادر او که در قید حیات هستند، تعلق می‌گیرد که قانون گذار سهم مادر را از دیه یک سوم و سهم پدر را دو سوم در نظر گرفته است، با وجود اینکه فرد متوفی، خواهر و برادر داشته باشد، به دلیل حیات پدر و مادر، به آنها دیه تعلق نخواهد گرفت، چرا که طبقه اول وراث، پدر و مادر هستند که در قید حیات به سر می‌برند. تنها در صورتی به خواهر و برادر متوفی مجرد، دیه تعلق می‌گیرد که پدر و مادر فرد متوفی، قبل از فوت او، فوت شده باشند.
اگر فرزند فوت شده مجرد و دختر است و سال‌ها قبل پدر او نیز فوت کرده است، اما مادر فرزند فوت شده در قید حیات است، تمام دیه به مادر تعلق خواهد گرفت. همچنین اگر فرزند فوت شده مجرد است، مادر او فوت شده اما پدر در قید حیات است، تمام دیه به پدر تعلق می‌گیرد.
سخن پایانی
زمانی که فردی فوت می‌کند، وراث او با در اختیار داشتن انحصار وراثت که از شورای حل اختلاف دریافت می‌کنند، می‌توانند برای دریافت اموال متوفی اقدام کنند. دیه نیز مانند سایر اموال متوفی، بین وراث با همان شیوه تقسیم اموال دیگر، تقسیم می‌شود. دیه مانند سایر اموال متوفی، به ترتیب در بین طبقه بندی وراث تقسیم می‌شود، تنها در صورتی که متوفی هیچ ورثه‌ای نداشته باشد، مبلغ دیه به حساب مراجع ذی‌ربط واریز می‌شود. نکته‌ای که باید به آن اشاره شود این است که اگر فرد متوفی اموالی دارد، شامل مالیات می‌شوند، اما برای دیه هیچ گونه مالیاتی در نظر نگرفته شده است. ( مشاوره با وکیل مالیاتی )
وکلای پایه یک موسسه طرح صلح میزان آماده ارائه هر گون مشاوره در این رابطه به شما عزیزان هستند.
