اعاده حیثیت چیست؟
اگر فردی علیه شخص دیگری تهمت یا افترایی طرح کرده یا دروغی منتشر کرده باشد و نتواند صحت آن را اثبات کند، شخص مقابل میتواند با مراجعه به دادسرا و شکایت از او درخواست اعاده حیثیت کند. برای اینکار شخص ذینفع یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم مهلت دارد. در ادامه این مطلب به بررسی مقررات مربوطه در دعاوی حقوقی و کیفری، مجازات و جریمه نقدی اعاده حیثیت و اعاده حیثیت در شکایت واهی میپردازیم؛ همراه ما باشید.
اعاده حیثیت کلاهبرداری
موضوع اعاده حیثیت علاوه بر وقوع تهمت و افترا، در کلاهبرداری نیز صدق میکند. به عبارت دیگر اگر کسی به طرف دیگر تهمت کلاهبرداری بزد و نتواند آن را ثابت نماید، شخص مذکور میتواند اعاده حیثیت کند. در این شرایط طرف خطاکار بر طبق قانون مجازات اسلامی، به حبس و تا ۷۶ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
لازم به ذکر است که در صورت وقوع افترا یا نشر اکاذیب، مهم نیست که آیا آبروی فرد مقابل از بین رفته است یا خیر و در هر صورت شخص خاطی طبق قانونی مجازات خواهد شد.
توصیه میشود حتما با یک وکیل کلاهبرداری مشورت نمایید.
تفاوت افترا با اعاده حیثیت
افترا به دو شکل قابل تصور است:
افترای قولی
در این حالت، شخص خطاکار به صورت لفظی موضوع یا جرمی را به دیگران نسبت میدهد.
افترای فعلی
در این مورد، با انجام اموری شرایط و اسباب افترا فراهم میشود. برای مثال ممکن است ادوات وقوع جرم را در منزل طرف مقابل قرار بدهند تا او را به انجام جرم متهم سازند.
مفتری با نسبت دادن یک جرم به فردی قصد دارد به حیثیت او آسیب بزند و اگر نتواند وقوع آن امر را ثابت کند، طرف مقابل میتواند برای اعاده حیثیت به دادگاه شکایت کند.
دفاع از اعاده حیثیت
شخص مفتر ممکن است با روشهای زیر بتواند از اتهام افترا تبرئه شود:
- با اثبات وقوع جرم
- با جلب رضایت شاکی
- با تفسیر منصفانه از انعکاس موضوع در جامعه و اثبات اینکه شخص خطاکار سونیت نداشته است.
ذکر این نکته ضروری است که طرف شاکی برای اثبات اعاده حیثیت در صورتیکه مربوط به یک امر خصوصی در پشت درهای بسته باشد، به شاهد نیاز خواهد داشت.
برای مثال اگر دو نفر در اتاقی بودهاند و توهین و تهمت رخ داده است، طرفی که مورد افترا و تهمت قرار گرفته باید شاهدی داشته باشد که با شهادت او، وقوع این افترا را اثبات نماید.
بیشتر بخوانید: محاسبه حق الوکاله وکیل در سال جدید
مجازات و دیه اعاده حیثیت
ادعای شرف یا اعاده حیثیت زمانی امکانپذیر است که فردی امر غیرواقعی را به فرد دیگر نسبت دهد.
بنا به ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی، کسی که به قصد ضرر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی و با نامه یا شکواییه و به هر طریقی اکاذیبی را ابراز نماید و نتواند آن را اثبات کند، فارغ از اینکه موجب ضرر مادی یا معنوی طرف مقابل شده یا نشده باشد، با شکایت شاکی علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، ممکن است به ۲ ماه تا ۲ سال حبس و یا ۷۴ ضربه شلاق محکوم شود.
مهلت شکایت اعاده حیثیت
بر طبق ماده ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی، در جرایم تعزیری قابل گذشت، اگر متضرر بعد از یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری را از دست خواهد داد. مگر در صورتیکه ثابت نماید که به دلیلی خارج از اختیار، امکان شکایت در زمان مقرر را نداشته است.
اگر متضرر قبل از اتمام مهلت شکایت، فوت کند، ورثه تا ۶ ماه از زمان فوت امکان پیگیری و شکایت خواهند داشت.
بیشتر بخوانید: دریافت مشاوره حقوقی کیفری
متن اعاده حیثیت
پیگیری اعاده حیثیت به طرح شکایت از سوی شاکی نیاز دارد و دادگاه بدون شاکی به موضوع رسیدگی نمیکند. در نتیجه باید متن شکواییه توسط شاکی و وکیل او آماده و به دادگاه تقدیم شود.
متن شکواییه ممکن است با توجه به نوع جرمی که برای آن اعاده حیثیت صورت میگیرد، متفاوت باشد.
برای مثال ممکن است شکواییه برای اعاده حیثیت جرم نشر اکاذیب، جرم کلاهبرداری، افترا و … باشد. در این شکواییه، شاکی با معرفی مشتکیعنه و تاریخ افترا، ماوقع را شرح داده و با ضمیمه اسناد و مدارک، مجازات او را از دادگاه درخواست میکند.
اعاده حیثیت چه زمانی قابل پیگیری است؟
اعاده حیثیت زمانی قابل پیگیری است که شخص نتواند اتهامی که وارد کرده را اثبات کند و در نتیجه به آبرو و حیثیت طرف مقابل آسیب زده باشد.
نقش وکیل در اعاده حیثیت
در اغلب موارد، بسیاری از مردم به دلیل عدم اطلاع از قوانین و حقوق خود، دچار ضررهای مادی و معنوی جبرانناپذیری میشوند. بر همین اساس، ضروری است که برای جبران خسارت وارد شده حتما با کمک وکیل برای رسیدگی به پرونده اقدام کنید و در تنظیم دادخواست اعاده حیثیت با وکیل مشورت نمایید.
بهترین وکیل در تهران به شما برای اثبات حقایق، ارائه اسناد و مدارک و دفاع در دادگاه کمک میکند و روند پرونده را تسهیل و تسریع مینماید.
میتوانید برای دریافت مشاوره و خدمات حقوقی همین حالا با وکلای خبره موسسه حقوقی صلح میزان تماس بگیرید.